Иш берувчининг ташаббуси билан ишдан бўшатиш
Ишчи билан тузилган меҳнат шартномасини иш берувчининг ташаббусига кўра бекор қилиш (ишдан бўшатиш) асосланган бўлиши керак. Қуйидаги сабаблардан бирининг мавжудлиги меҳнат шартномасини бекор қилишнинг асосланганлигини билдиради:
- компания тугатилганлиги
- технологиянинг ўзгариши, ишлар ҳажмининг қисқариши билан боғлиқ ҳолда ишчилар сонининг ёки штатининг ўзгарганлиги
- ишчиинг малакаси етарли бўлмаганлиги сабабли эгаллаб турган лавозимига ёки бажараётган ишига мувофиқ эмаслиги
- ишчиинг ўз меҳнат мажбуриятларини мунтазам равишда бузганлиги (аввал меҳнат мажбуриятларини бузганлиги учун интизомий ёки моддий жавобгарликка тортилган кундан эътиборан 1 йил ичида такроран интизомий ножўя ҳаракат содир этилганлиги)
- ишчиинг ўз меҳнат мажбуриятларини бир марта қўпол равишда бузганлиги
- қонунчиликда белгиланган бошқа сабаблар
Ишчи вақтинча меҳнатга қобилиятсиз бўлган даврда, таътил даврида, давлат ёки жамоат мажбуриятларини бажарганлиги муносабати билан ишдан озод этилган даврда ёки хизмат сафарида бўлган даврда меҳнат шартномасини бекор қилиш тақиқланади.
Агар жамоа шартномасида меҳнат шартномасини иш берувчининг ташаббусига кўра бекор қилиш учун касаба уюшмасининг олдиндан розилигини олиш назарда тутилган бўлса, меҳнат шартномасини бундай розиликсиз бекор қилишга йўл қўйилмайди. Касаба уюшмасининг олдиндан розилигини олмасдан, касаба уюшмаси таркибига сайланган ва ишлаб чиқаришдаги ишидан озод этилмаган ишчини иш берувчининг ташаббуси билан бўшатишга йўл қўйилмайди. Мазкур тартиб ишчининг касаба уюшмасидаги ваколатлари тугагандан кейин яна 2 йилгача амал қилади.
Иш берувчи меҳнат шартномасини бекор қилиш нияти ҳақида ишчини қуйидаги муддатларда ёзма шаклда, имзо қўйдириб, огоҳлантириши шарт:
- 2 ой олдин, агар компания тугатилаётган бўлса, шунингдек ишчиларининг сони ёки штати қисқартирилса
- 2 ҳафта олдин, ишчининг малакаси етарли бўлмаганлиги туфайли бажараётган ишига мувофиқ эмаслиги муносабати билан
- 3 кун олдин, ишчининг айбли ҳаракатлари муносабати билан